Page 5 - ข่าวรามคำแหง ปีที่ 48 ฉบับที่ 41 วันที่ 21 - 27 มกราคม 2562
P. 5
วันที่ ๒๑ - ๒๗ มกราคม ๒๕๖๒ ข่าวรามคำาแหง ๕
เศรษฐศาสตร์ 101
คณะเศรษฐศาสตร์ รศ.อสัมภินพงศ์ ฉัตราคม
ตอน คณะมนุษยศาสตร์ อาจารย์ตูซาร์ นวย
จะขึ้นดอกเบี้ยไปท�าไม การสั่งอาหาร (6)
เมื่อปลายปี 2561 ที่เพิ่งผ่านมา แบงก์ชาติหรือธนาคารแห่งประเทศไทยเพิ่งให้ เมื่อคุณไปเยี่ยมชมในประเทศเมียนมา แล้วถ้าคุณต้องการสั่งอาหาร
ของขวัญปีใหม่ (กับคนที่มีเงินฝากธนาคารอยู่เยอะ) โดยประกาศขึ้นอัตราดอกเบี้ย ที่ร้านขายอาหาร, บทสนทนาต่อไปนี้เป็นตัวอย่างประโยคที่สามารถใช้ใน
นโยบายเป็นครั้งแรกในรอบ 7 ปี แต่ของขวัญนี้ท�าให้คนที่กู้เงินมาผ่อนบ้านผ่อนรถอยู่
ลมแทบจับเพราะท�าให้ภาระการผ่อนส่งมันแพงขึ้นไปอีก เหรียญมี 2 ด้านฉันใด นโยบาย การสั่งอาหารได้
อะไรก็ตามย่อมมีทั้งข้อดีและข้อเสียเสมอ ซึ่งคณะกรรมการนโยบายการเงินที่ประกาศ ตัวอย่างบทสนทนา
ขึ้นอัตราดอกเบี้ยนโยบายคราวนี้เสียงก็ยังไม่เป็นเอกฉันท์เพราะมีคนที่คัดค้านอยู่
การขึ้นอัตราดอกเบี้ยนโยบายนั้นเป็นเครื่องมืออย่างหนึ่งของการด�าเนินนโยบาย ซ้าตู [ซ้าโล่ปยี้ปยี, อ้าโล้ แบเล่าจะแล้]
การเงินแบบเข้มงวด (tight monetary policy) ซึ่งตามหลักทฤษฎีแล้ว ธนาคารกลาง (ลูกค้าที่มากิน) “กินเสร็จแล้ว, ทั้งหมดเท่าไร”
ซึ่งเป็นผู้บริหารนโยบายการเงิน (ไม่ใช่รัฐบาลนะครับ) จะด�าเนินนโยบายการเงินแบบ
เข้มงวดเมื่อเศรษฐกิจมีแนวโน้มจะขยายตัวร้อนแรงเกินไปหรือมีแนวโน้มว่าอัตราเงินเฟ้อ
จะสูงเกินกรอบนโยบายที่ก�าหนด ทั้งนี้เพราะการขยายสินเชื่อของธนาคารพาณิชย์ ซะบแว้โท้ [อ้าโล้นเบ้า จะ ชิเทาโก้ยา ปา, ซ้าตากะ คุนนะเทาเช่ายาง่าแซ่ง่า
ถือได้ว่าเป็นรูปแบบหนึ่งของการสร้างเงินในระบบ เมื่ออัตราดอกเบี้ยสูงขึ้นท�าให้การกู้เงิน จะ แน่ เยต่านกะ ตะเท่านะยาเล้แซ่ง่า จะ ปา]
มีน้อยลงจึงเท่ากับท�าให้กระบวนการสร้างเงินน้อยลงไปด้วย และเนื่องจากการบริโภค (พนักงานเสิร์ฟ) “ทั้งหมดเป็น 8,900 จั๊ด ครับ, ที่กิน 7,655 จั๊ด กับน�้าเปล่า
และการลงทุนส่วนส�าคัญได้เงินมาจากการกู้ยืม กล่าวคือการบริโภคประเภทผ่อนบ้าน 1,245 จั๊ด ครับ”
ผ่อนรถที่ผมเขียนไว้ตอนต้นหรือการลงทุนด้วยการออกหุ้นกู้ของบริษัทใหญ่ ๆ นั้น
ล้วนใช้จ่ายเงินที่มาจากการกู้ยืมทั้งสิ้น ดังนั้น การขึ้นอัตราดอกเบี้ยซึ่งเป็นเหตุให้ต้นทุน
การกู้ยืมสูงขึ้น จึงท�าให้การใช้จ่ายบริโภคและลงทุนในระบบเศรษฐกิจมีแนวโน้มลดลง
หรือการใช้จ่ายรวมในระบบเศรษฐกิจชะลอตัวลง ซึ่งช่วยลดแรงกดดันด้านเงินเฟ้อได้ดี ซ้าตู [ดีมา ตะเต้านอ, ปยาน มะอ้านแน่ด่อ, โปตา มี้นโก ติ๊บเป้ดา]
เนื่องจากเมื่อคนใช้จ่ายซื้อน้อยลง ราคาสินค้าต่าง ๆ ย่อมไม่สามารถปรับตัวในทางสูงขึ้น (ลูกค้าที่มากิน) “นี่ 10,000 นะ, ไม่ต้องทอนหรอก, ส่วนที่เหลือให้เป็นทิป
ได้มากนัก กับเธอนะ”
อีกเหตุผลหนึ่งทางทฤษฎีที่จะท�าให้ต้องใช้นโยบายการเงินแบบเข้มงวดก็คือ
เมื่อระบบเศรษฐกิจเกิดปัญหาการขาดดุลการค้าอย่างรุนแรง การขึ้นอัตราดอกเบี้ย ซะบแว้โท้ [เจ้ซู้ตินปาแต คินบยา, เนาะแล้ ลาปาโอ้น คินบยา]
จึงท�าให้การบริโภคสินค้าน�าเข้าและการลงทุนซึ่งต้องสั่งซื้อสินค้าน�าเข้า เช่นเครื่องจักรหรือ (พนักงานเสิร์ฟ) “ขอบคุณครับ, โอกาสหน้า มาอีกนะครับ”
ผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมเป็นจ�านวนมากนั้นท�าได้ลดน้อยลง ด้วยเหตุผลที่ผมเขียนไว้ตอนต้น ตามหลักไวยากรณ์ภาษาเมียนมา การใช้ค�าลักษณะนามหรือหน่วย-
ซึ่งก็คือเป็นเพราะการใช้จ่ายบริโภคและลงทุนเหล่านี้ส่วนหนึ่งมาจากการกู้เงินนั่นเอง นับนั้น ถ้าเป็นเลขที่ลงท้ายด้วยหลักหน่วย ตั้งแต่ 1 ถึง 9 รวมไปถึงจ�านวน 10
แต่เอ....ท่านผู้อ่านคิดว่าเราอยู่ในสถานการณ์ที่ควรต้องใช้นโยบายการเงิน จะใช้รูปแบบ “จ�านวน ตามด้วย หน่วยนับ” แต่ถ้าเป็นเลขที่ลงท้ายด้วย 0
แบบเข้มงวดหรือเปล่า เพราะเศรษฐกิจไทยแม้จะเติบโตดีขึ้นในปี 2561 แต่ก็ยังไม่อาจ แต่มากกว่า 10 นั้น จะเอาหน่วยนับมาไว้ข้างหน้าจำานวน ในบทสนทนานี้
ถือได้ว่าขยายตัวร้อนแรงเกินไป อัตราเงินเฟ้อ (ตามข้อมูลสถิตินะครับไม่ใช่ตามความรู้สึก
ของคน) ก็ไม่สูงมาก แถมเรายังไม่มีปัญหาขาดดุลการค้าอย่างร้ายแรงด้วย ที่ส�าคัญคือ ค�าว่า [จะ] ที่เป็นหน่วยนับเงินตราของเมียนมานั้น อยู่ข้างหน้าตัวเลข
ตามข่าวเขาว่าในช่วงครึ่งหลังของปีนี้ (2562) แบงก์ชาติจะขึ้นอัตราดอกเบี้ยนโยบาย 8,900 ที่ลงท้ายด้วย 0 แต่หน่วยนับเงินตรา [จะ] นั้น ไปอยู่ข้างหลังตัวเลข
อีกหนหนึ่งเสียด้วย ซึ่งเรื่องนี้มีนักวิเคราะห์บางคนที่ผมอ่านจากข่าวเขาบอกว่าเป็นเพื่อ 7,655 และ 1,245 ที่ลงท้ายด้วยหลักหน่วย
เตรียมช่วงห่างอัตราดอกเบี้ยไว้ส�าหรับลดเพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจในอนาคตเพราะอัตรา ยกตัวอย่าง เช่น
ดอกเบี้ยก่อนหน้านี้นั้นต�่ามากจนลดลงอีกแทบไม่ได้แล้วเลยต้องขึ้นไปอีกราวสัก 0.5% 1. [กะซู้น ยแวะ ดะซี้โก แซ่ง่า บะ ปา]
(ขึ้น 2 ครั้ง ครั้งละ 0.25) จนเป็น 2 % ในตอนปลายปี เพื่อว่าต่อไปจะได้ใช้นโยบาย “ผักบุ้งหนึ่งก�า 15 บาท”
ลดอัตราดอกเบี้ยกระตุ้นเศรษฐกิจได้ เรื่องที่นักวิเคราะห์คนนี้พูดไว้ผมยังไม่ค่อย 2. [ตะแยะตี้ อะแม่ ตะโล้นโก บะ
เชื่อมากนักเพราะไม่ได้มาจากการแถลงของคณะกรรมการนโยบายการเงินเอง และที่ส�าคัญ เช่าแซ ปา] “มะม่วงสุก ลูกละ 60 บาท”
คือดูไม่มีเหตุผลเอาเสียเลยที่จะขึ้นอัตราดอกเบี้ยเพื่อเตรียมไว้ลดในอนาคต 3. [เลน มอตี้ ตะกีโลโก เช่าแซ่โก บะ ปา]
มาดูผลเสียทางทฤษฎีของการขึ้นอัตราดอกเบี้ยดูบ้าง การขึ้นอัตราดอกเบี้ย “ส้มกิโลกรัมละ 69 บาท”
ซึ่งเท่ากับไปเพิ่มต้นทุนการกู้ยืมนั้นย่อมท�าให้การบริโภคและการลงทุนลดลงตามเหตุผล 4. [ซะบยิตี้ ตะกีโลโก บะ เล้ย่าง่าแซ ปา]
ที่ผมเขียนไปแล้ว แต่เนื่องจากการบริโภคและการลงทุนนั้นเป็นส่วนประกอบส�าคัญของ “องุ่นกิโลกรัมละ 450 บาท”
รายได้ประชาชาติหรือ GDP ซึ่งนักศึกษาที่เรียนเศรษฐศาสตร์มหภาคทุกคนต้องท่องกัน 5. [ตี้ มเว้ งะปยอตี้ ตะพี้โก คุนนะ
ได้อยู่แล้วว่า GDP เท่ากับ C + I + G + X - M (การบริโภค + การลงทุน + การใช้จ่าย แซ่ง่า บะ ปา] “กล้วยหอมหนึ่งหวี 75 บาท ครับ”
รัฐบาล + การส่งออก - การน�าเข้า) เมื่อ 2 ตัวหลักนี้ลดลง เศรษฐกิจย่อมมีแนวโน้ม
ชะลอตัวลงแน่ ซึ่งถ้าเศรษฐกิจก�าลังขยายตัวร้อนแรงเกินไปที่ศัพท์เขาเรียกว่า overheat เขียนมายืดยาวนี่เป็นข้อคิดเห็นทางทฤษฎีเท่านั้นนะครับ เพราะในความเป็นจริง
เหมือนเครื่องยนต์ที่เร่งจนร้อนเกินไป การท�าให้เศรษฐกิจชะลอตัวลงบ้างคงไม่มีปัญหา อัตราดอกเบี้ยนโยบายที่คณะกรรมการนโยบายการเงินประกาศนั้นเป็นแค่อัตราชี้แนะ
แต่ถ้าเศรษฐกิจก�าลังฟื้นตัวอยู่ดี ๆ แล้วไปดึงมันให้ชะลอตัวลงนี่สิครับ น่าคิดว่าผล ธนาคารพาณิชย์ไม่จ�าเป็นต้องปรับขึ้นทันทีก็ได้ โดยเฉพาะเมื่อสภาพคล่อง (คือเงินฝาก)
จะเป็นอย่างไร เรื่องนี้ผมขออ้างอิงกรณีสหรัฐอเมริกาสักหน่อยเพราะธนาคารกลาง ยังล้นแบงก์อยู่มาก การขึ้นอัตราดอกเบี้ย ซึ่งต้องขึ้นอัตราดอกเบี้ยเงินฝากด้วยไม่ใช่
สหรัฐฯก็ขึ้นอัตราดอกเบี้ยนโยบายวันเดียวกับไทยเหมือนกัน นักการเมืองทางฝั่งรัฐบาล อัตราดอกเบี้ยเงินกู้อย่างเดียว ย่อมสร้างภาระให้กับธนาคารพาณิชย์มากขึ้นเพราะต้อง
(ผมบอกแล้วว่านโยบายการเงินเป็นของธนาคารกลางไม่ใช่รัฐบาล) ออกมาโวยกันใหญ่ หาเงินมาจ่ายดอกเบี้ยเงินฝากเพิ่มด้วย แถมยังต้องห่วงว่าถ้าขึ้นอัตราดอกเบี้ยเงินกู้แล้ว
ว่าเศรษฐกิจก�าลังขยายตัวดี ๆ มาท�าให้ชะลอตัวท�าไม จะท�าให้เกิดหนี้เสียเพราะคนหาเงินมาผ่อนไม่ไหวมากขึ้นหรือเปล่าด้วย
