Page 7 - ข่าวรามคำแหง ปีที่ 48 ฉบับที่ 12 วันที่ 2 - 8 กรกฎาคม 2561
P. 7
วันที่ ๒ - ๘ กรกฎาคม ๒๕๖๑ ข่าวรามคำาแหง ๗
ขั้นตอนการเก็บหลักฐานความผิดฯ (ต่อจากหน้า 6)
2. ความท้าทายจากการปฏิบัติงานให้ทันกับเวลา โดย พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ 2550 ภัยเงียบ...โรคร้ายที่มาในยามฝนตก
ที่บังคับให้ผู้ให้บริการต้องเก็บข้อมูลของผู้ใช้ไว้ 90 วันนั้น ในบางครั้งเจ้าหน้าที่ ธีระ โพยมทิพย์ (Ph.D) คณะทัศนมาตรศาสตร์
ก็ไม่สามารถปฏิบัติงานได้ทันกับระยะเวลาดังกล่าว อาจต้องขออ�านาจศาล เพื่อ เมื่อไม่นานมานี้ผู้อ่านคงได้ยิน
ให้ยืดเวลาในการคงเก็บข้อมูลนั้นไว้ เพื่อให้มีเวลาเก็บรวบรวมพยานหลักฐาน เรื่องการระบาดของไวรัสเรบีส์
ในการท�าคดีให้เสร็จสมบูรณ์ (Rabies virus) ที่เป็นต้นเหตุของ
3. ความท้าทายจากการขอข้อมูลจากผู้ให้บริการ ในกรณีต้องขอข้อมูล โรคกลัวน�้า (Hydrophobia) หรือ
จากบริษัทผู้ให้บริการเพื่อน�ามาเป็นพยานหลักฐานดิจิทัลว่า โดยผู้ให้บริการ ที่เรารู้จักกันในนามโรคพิษสุนัขบ้า
ในประเทศส่วนใหญ่จะให้ความร่วมมือกับเจ้าหน้าที่ แต่ส�าหรับผู้ให้บริการ ซึ่งสถานการณ์ตอนนี้ประเทศไทย
ในต่างประเทศ โดยเฉพาะคดีที่ผิดกฎหมายในประเทศไทยแต่ไม่ผิดกฎหมาย สามารถควบคุมการระบาดของโรค
ในต่างประเทศ ผู้ให้บริการก็จะไม่ยินยอมส่งข้อมูลมาให้ ไม่ว่าเจ้าหน้าที่จะอ้าง ดังกล่าวได้แล้ว ทว่าคลื่นของโรคไวรัส
เรื่องความมั่นคงของชาติก็ตาม เนื่องจากบริษัทเหล่านี้ห่วงเรื่องข้อมูลส่วนบุคคล ตัวถัดไปที่เราต้องเจอเป็นประจ�าทุกปี
ของลูกค้า อีกทั้งยังต้องปฏิบัติตามกฎหมายคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลของประเทศตน ก็ใกล้เข้ามาแล้ว นั้นคือโรคไวรัส
และยังมีกรณีที่บริษัทผู้ให้บริการตั้งบริษัทลูกในประเทศ โดยยื่นจดทะเบียน ที่มากับฤดูกาล ได้แก่ โรคไข้เลือดออก
เป็นบริษัทด้านการตลาด ไม่ได้จดทะเบียนเป็นผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ต กฎหมายไทย (Dengue virus) โรคปวดข้อชิคุนกุนย่า
จึงไม่สามารถบังคับให้บริษัทเหล่านี้เปิดเผยข้อมูลของผู้ใช้บริการกับเจ้าหน้าที่ได้ (Chikungunya virus) และโรคไข้ซิกา
แต่ในบางคดีที่เกี่ยวข้องกับภาพลามกเด็ก หรือการก่อการร้าย ผู้ให้บริการต่างประเทศ (Zika virus) รูปจาก กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
จะยินดีให้ข้อมูล แต่ต้องผ่านหลายขั้นตอน แต่ละขั้นตอนต้องใช้ระยะเวลาพอสมควร (http://beid.ddc.moph.go.th/beid_2014/
การส่งมอบข้อมูลตามวิธีการปกตินั้นใช้เวลานาน แก้ปัญหาอีกวิธีหนึ่งที่เจ้าหน้าที่ใช้คือ ถึงแม้ว่าโรคทั้งสามโรคนั้น sites/default/files/languages/
A-WStandy3_120x170.jpg) รณรงค์กำาจัด
การขอผ่านองค์การต�ารวจอาชญากรรมระหว่างประเทศ (International Criminal จะมีระดับความอันตรายที่แตกต่าง ยุงลายด้วยมาตรการ 3 เก็บ ควบคุม 3 โรค
Police Organization - INTERPOL) หรือถ้าติดต่อกับต�ารวจในต่างประเทศ กันไป อย่างโรคไข้เลือดออกผู้ป่วย
โดยตรงอยู่แล้ว ก็อาจใช้วิธีขอข้อมูลกับต�ารวจในต่างประเทศโดยตรง อย่างไรก็ตาม บางคนโชคร้ายอาจจะมีการหนักถึงขั้นช็อก อวัยวะภายในล้มเหลวและเสียชีวิตได้
ข้อมูลที่ได้จาก 2 ช่องทางนี้จะไม่สามารถน�ามาใช้เป็นพยานหลักฐานในชั้นศาลได้ โรคปวดข้อชิคุนกุนย่าก็เป็นไปตามชื่อคือมีอาการปวดตามข้อต่างๆ ของร่างกาย
เพียงแต่น�ามาเป็นข้อมูลเบื้องต้นเพื่อใช้ในการสอบสวนเท่านั้น ซึ่งผู้โชคร้ายอาจจะมีอาการเหล่านี้อยู่เป็นเดือนๆ ถึงยาวเป็นปี ส�าหรับผู้ที่มี
4. สรุป อาการรุนแรงก็อาจจะมีอาการแทรกซ้อนได้ตามอวัยวะต่างๆ เช่น ตาอักเสบ
สมองอักเสบ ตามมาได้ ในส่วนของโรคไข้ซิกาจัดเป็นโรคใหม่ในประเทศไทย
ส�าหรับขั้นตอนการเก็บหลักฐานการกระท�าความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ ผู้ป่วยจะมีอาการไข้ ปวดกล้ามเนื้อ ปวดข้อ อ่อนเพลีย ซึ่งอาการเหล่านี้จะไม่รุนแรง
ที่กล่าวมานั้นเพื่อให้มีมาตรฐานและความน่าเชื่อถือนั้น สิ่งที่จะน�ามาเป็นหลักฐาน และหายเองได้ ทว่าถ้าเชื้อดังกล่าวติดในหญิงตั้งครรภ์เมื่อไหร่ ภัยร้ายตัวนี้
ได้นั้น จะต้องเป็นข้อมูลจากอุปกรณ์ของผู้ต้องสงสัยเท่านั้น และผู้ต้องสงสัยก็มีสิทธิ์
ปฏิเสธการใส่ซอฟต์แวร์ลงไปในอุปกรณ์ของผู้ต้องสงสัยเพื่อเก็บหลักฐาน จะท�าลายการพัฒนาของสมองของลูกในครรภ์และส่งผลให้เด็กที่เกิดมา
โดยเจ้าหน้าที่ ส่วนกรณีที่อุปกรณ์มีการใส่รหัสป้องกัน เจ้าหน้าที่ก็มีอ�านาจ มีความผิดปกติได้ ดังนั้นเราจึงควรรู้วิธีป้องกันโรคเหล่านี้เมื่อเข้าสู่ฤดูฝน
ในการบังคับให้เราบอกรหัสผ่านเข้าอุปกรณ์นั้นได้ ส�าหรับข้อมูลบนคลาวด์ ความเชื่อมโยงหนึ่งของโรคทั้งสามคือมีพาหะน�าโรคชนิดเดียวกันได้แก่
สามารถใช้เป็นหลักฐานได้ แต่การเก็บและควบคุมนั้นท�าได้ยาก ส่วนหลักฐาน ยุงลาย (Aedes spp.) โดยยุงชนิดที่เป็นสาเหตุน�าโรคหลักได้แก่ ยุงลายสวน
บนสื่อสังคมออนไลน์นั้น จะไม่สามารถน�ามาเป็นพยานหลักฐานในชั้นศาลได้ (Aedes albopictus) และยุงลายบ้าน (Aedes aegypti) ซึ่งแต่เดิมพวกเราทุกคน
แต่เจ้าหน้าที่ก็จะใช้เป็นแนวทางในการสอบสวนเท่านั้น ส่วนการให้ความร่วมมือ จะถูกสอนมาว่ายุงชนิดดังกล่าวหากินเฉพาะเวลากลางวันไม่หากินกลางคืน
ของบริษัทผู้ให้บริการรายใหญ่ ผู้ให้บริการในประเทศส่วนใหญ่จะให้ความร่วมมือ ดังนั้นท�าให้สบายใจได้ว่าพวกเราจะไม่โดนยุงที่เป็นพาหะน�าโรคกัดในตอน
กับเจ้าหน้าที่ แต่ส�าหรับผู้ให้บริการในต่างประเทศนั้นค่อนข้างยาก แต่หากเป็นความ กลางคืนแน่ๆ อย่างไรก็ตามเมื่อไม่กี่ปีที่ผ่านมาได้มีการศึกษาพบว่ายุงลายตัวร้าย
คดีที่ถือว่าเป็นความผิดสากล ตัวอย่างเช่น ความผิดเกี่ยวกับภาพอนาจารของเด็ก มีพฤติกรรมการใช้ชีวิตที่เปลี่ยนไปคือสามารถหากินเลือดได้หลังพระอาทิตย์ตกดิน
การก่อการร้าย เป็นต้น ผู้ให้บริการเหล่านั้นจะให้ความร่วมมือเป็นอย่างดี ไปแล้วหลายชั่วโมง ท�าให้ประชาชนก็ต้องระวังการถูกยุงกัดในเวลากลางคืน
แต่ต้องใช้เวลาในการด�าเนินการพอสมควร เพราะต้องขอจากองค์การต�ารวจ ด้วยเช่นกัน
ในต่างประเทศ และต้องผ่านกระบวนการหลายขั้นตอน การป้องกันโรคทั้งสามโรคที่ดีที่สุดคือป้องกันตัวเองไม่ให้ถูกยุงกัด
ซึ่งทำาได้ง่ายๆ โดยป้องกันที่ตัวเองก่อนได้แก่การใช้ยาทากันยุง การนอนในมุง
แหล่งอ้�งอิง(ออนไลน์) การใช้เทียนหอมไล่ยุง นอกจากนี้ยังมีวิธีการป้องกันที่สิ่งแวดล้อมเพื่อลดปริมาณ
1. Lo AXIOM. “บทความ: ขั้นตอนการเก็บหลักฐานความผิดทางคอมพิวเตอร์ ยุงลายเนื่องจากยุงลายเพศเมีย 1 ตัว สามารถออกลูกได้มากกว่า 500 ตัว
และความยากในการขอข้อมูลจาก Microsoft Facebook และ Google.” (ค้นเมื่อ ซึ่งการลดจ�านวนยุงลายก็เป็นวิธีการควบคุมโรคที่ดีและมีประสิทธิภาพ
วันที่ 4 มิถุนายน 2561 แหล่งข้อมูล : https://www.appdisqus.com/2015/10/27/ โดยกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ได้ออกวิธีการรณรงค์ในหัวข้อ
digital-evidence-in-thailand.html) “3 เก็บ ป้องกัน 3 โรค” ได้แก่ เก็บบ้านให้สะอาด มีอากาศถ่ายเทสะดวก
2. Koonfair. “โซเชียลคืออะไร และมีประเภทอะไรบ้าง.” (ค้นเมื่อวันที่ เพื่อไม่ให้ยุงลายเกาะพัก เก็บขยะรอบบ้านเพื่อไม่ให้มีแหล่งนำ้าขัง และเก็บนำ้า
4 มิถุนายน 2561 แหล่งข้อมูล : https://www.dek-d.com/board/view/3682422/) ให้มิดชิด มีการปิดฝาภาชนะเพื่อไม่ให้ยุงลายใช้เป็นแหล่งวางไข่ แค่ท�าสิ่งเหล่านี้
3. เว็บไซต์วิกิบัสเตอร์. “บก.ปอท.คือหน่วยงานใดและมีหน้าที่อะไร?” ด้วยความใส่ใจ ทุกคนก็สามารถปกป้องคนที่คุณรักและลดความเสี่ยงในการ
(ค้นเมื่อวันที่ 4 มิถุนายน 2561 แหล่งข้อมูล : http://www.wikibuster.org/บก.ปอท. ติดโรคได้แล้ว
คือหน่วยงานใดและม/)